Ticaret İlmihali Sakarya Üniversitesi İSEFAM tarafından yürütülen bir TÜBİTAK projesinin çıktısıdır. İSEFAM ekibi olarak “Muhafazakâr İş Adamlarının Karşılaştığı Güncel Fıkhi Problemlerin Tespiti ve Çözüme Yönelik Sektör/Akademi İşbirliğini Artıracak Web Portalı Geliştirilmesi”  başlıklı bir TÜBİTAK araştırma projesi gerçekleştirmiştik.

Araştırmada katılımcıların en sık fetva danıştığı konuları tespit etmiştik. Bu sorular şu başlıklar altında toplanmıştı: (1) Zekât Hesaplama, (2) İşçi ve işveren ilişkileri, (3) Ortaklık, (4) Katılım bankacılığı ürünleri, (5) Borç alacak ilişkileri, (6) Sigortacılık

Dindar iş adamları, bu konu başlıkları altında sorulan soruların fıkhî cevaplarını bulmada problem yaşadıklarını ifade ettiler. (Konuya ilişkin detayları metnin en altında linkini paylaştığımız yazı dizisinde bulabilirsiniz.) Fakat biraz detaylı araştırıldığında cevabını bulamadıklarını söyledikleri konularla ilgili muteber fıkıh heyetlerinin kararlarının olduğunu gördük. 

Bize göre problemin temelinde, iş adamlarının İslami finans hakkındaki çalışmalardan ve fetva kurullarının iktisadi hayata ilişkin verdikleri kararlardan haberdar olmamaları yatıyordu. Herhangi bir fetvanın bulunmadığını ifade ettikleri pek çok meselede gerek Din İşleri Yüksek Kurulu’nun gerekse TKBB Danışma Kurulu veya AAOIFI gibi fetva heyetlerinin kararları bulunuyor.

Araştırma neticesinde tespit ettiğimiz problemlerden biri, ticari meselelerle ilgili fetvaların olmaması değil verilen fetvalardan tüccarın haberi olmamasıydı . Bu problemin oluşmasının ilk sebebi, kanaatimizce tüccarın, konu hakkında yeteri kadar araştırma yapmamasıydı. Nitekim tüccar kişiler, araştırmaya çok vakit ayıran değil daha çok uygulama tarafında bulunan adı üstünde ticaret yapan kişilerdi. İkinci sebep, fetva kurullarının fetvalarının görünür olmamasından kaynaklanıyordu. Tüccarın araştırmaya ayıracağı vakit kısıtlıdır ve bu nedenle fetvaların kolay ulaşılabilecek şekilde onlara sunulması gerekir.

Proje neticesinde tespit ettiğimiz bu sorunların giderilmesi için ticaretilmihali.com adlı bir web sitesi geliştirdik. Bu web sitesindeki amacımız;

1-Muteber fıkıh heyetlerinin fetvalarının tüccara daha kolay şekilde ulaşmasını sağlamak, böylece fetvaların görünürlüğünü artırmak

2-Fetvaya konu olmamış yeni meselelerin fıkıhçı hocalara sorulmasına imkân sağlamak

Uzun süren bir çaba neticesinde ticaretilmihali.com nihayet açıldı. Umarız Ticaret İlmihali doğru ve güvenilir bilginin tüccara ulaşmasına vesile olur.

(1)

(2)

(3)